Yemek borusu yaralanması nedir?

Yemek borunuz ağzınızı midenize bağlayan yutma tüpüdür. Yemek borunuzda bir yırtılma, yemek borusu duvarında bir delik, delinme veya yırtılma anlamına gelir. Bu çok ciddi bir durumdur.
Yemek borunuz akciğerlerinizin arasından göğüs boşluğunuzdan (toraks) geçer. Gastrointestinal sisteminizin bir parçası olarak, aldığınız katı ve sıvıların yanısıra sindirim sisteminize ait bakteri ve vücut kimyasallarını da taşır . 
Bu içerikler mide-bağırsak kanalınızdan kaçıp vücudunuzun diğer yerlerine sızdıklarında zararlıdır. Yemek borunuzdan sızarlarsa göğsünüzde, akciğerlerinizde veya kan dolaşımınızda enfeksiyona neden olabilirler.
Bu enfeksiyonlar yaşamı tehdit edici olabilir, bu nedenle onları hızlı bir şekilde bulmak ve yönetmek çok önemlidir. En iyi sonucu elde etmek için Yemek Borusu yaralanması 24 saat içinde tedavi edilmelidir. Bu endoskopik veya cerrahi tedavi anlamına gelebilir.

Yemek borusu yırtılması nasıl olur?

Yırtılma genellikle yemek borunuzun yaralanmasından kaynaklanır. Yemek borunuz dışarıdan veya içeriden yaralanabilir. Bazı yaralanmalar travmatik bir olay sırasında aniden ortaya çıkar, bazıları ise yavaş ilerler.
Daha nadiren yemek borunuz aşırı stres altında kendiliğinden yırtılabilir. Buna aynı zamanda efor kopması veya Boerhaave sendromu da denir. Genellikle kuvvetli ve tekrarlanan kusma sırasında olur.
Yemek Borusu yırtıklarının en sık nedeni nedir?
Yemek Borusu yaralanmaların çoğu, tıbbi prosedürler sırasında, özellikle de Yemek Borusuunuzu endoskop aracılığıyla tedavi eden endoskopik prosedürler sırasında meydana gelir.

Diğer olası nedenler nelerdir?
Yemek borusu yaralanmasının diğer nedenleri şunlardır:

• Yemek borunuzdaki cerrahi prosedürler, özellikle Nissen fundoplikasyonu ve miyotomi.
• Kusma, ağırlık kaldırma, nöbet veya doğum sırasında aşırı zorlanma.
• Yabancı bir nesnenin veya yakıcı kimyasalın yutulması.
• Yemek borunuzda bıçaklanma, ateşli silahla vurulma veya araba çarpması gibi künt veya delici yaralanmalar.
• Kronik asit reflü, asitin yemek borusunda ülserlere neden olduğu zamandır.
• Yemek borunuzdaki bir tümör veya yabancı cisimden kaynaklanan sürekli basınç,
Yemek borusunun yaralanmasına hangi risk faktörleri katkıda bulunur?
Yemek borunuzun çoğu organınızda olduğu gibi bir dış koruyucusu (serozal tabaka) yoktur. Bu, genel olarak yırtılmaya karşı daha savunmasız hale getirir. İç tabakanın iltihaplanması veya yaralanması durumunda özellikle savunmasızdır.
Aşağıdakilerle ilgili bir geçmişiniz varsa daha fazla tehlike var demektir:
• Kronik asit reflü (GERD)
• Eozinofilik özofajit
• Yemek Borusu divertikülü
• Yemek Borusu kanseri veya Yemek Borusuun radyasyon tedavisine maruz kalması
• Alkol kullanımı
• Yemek borunuzda ameliyat

Yemek borusu yaralanmasının belirtileri nelerdir?

• Göğüs ağrısı
• Yutma güçlüğü
• Nefes darlığı
• Hızlı kalp atışı
• Mide bulantısı
• Kan kusmak
• Düşük kan basıncı
• Ateş
Yırtıkların çoğu, göğsünüzdeki yemek borusunun orta ve alt kısmında meydana gelir. Yırtılmanın yerine göre boynunuzda, karnınızda veya sağ kürek kemiğinizde ağrı hissedebilirsiniz.

Yemek Borusu yırtılmasının olası komplikasyonları nelerdir?

Sindirim sistemi içeriği yemek borunuzdaki delikten sızdığında aşağıdakilere neden olabilir:
• Akciğer zarının kimyasal iltihabı (plörezi)
• Akciğer zarları arasında sıvı birikmesi
• Akciğerleriniz arasındaki boşlukta (mediasten) sıkışmış hava (mediastinal amfizem).
• Plevra veya mediasteninizde doku ölümüne (nekroz) yol açan iltihaplanma.
• Kan dolaşımınızın bakteriyel enfeksiyonu (septisemi)
• Sepsis: septik şok ve organ yetmezliği ile sonuçlanan septisemiye karşı yaşamı tehdit eden bir reaksiyondur.
Teşhis ve Testler

Yemek borunuzun yırtıldığını nasıl anlarsınız?

Eğer yırtılma olduğundan şüpheleniyorsanız hemen acil servise gidin. Şiddetli ağrı ve yutma veya nefes almada zorluk acil belirtilerdir. Doktorunuza neler olduğunu anlatın.
Belirtileriniz bir yaralanmanın, yememeniz gereken bir şeyin yutulmasının veya şiddetli kusmanın hemen ardından başladıysa yemek borusu yaralanması olasıdır.
Yırtılmış yemek borusu nasıl teşhis edilir?
Göğüs Cerrahisi Uzmanı, bir yırtılma olup olmadığını araştırmak için yemek borunuzun görüntülenmesini isteyecektir. Genellikle göğüs röntgeni ile başlayacaklardır.
Bulgularını doğrulamak için özofagram adı verilen daha hassas bir röntgen türü isteyebilirler.
Özellikle yemek borunuzun üst veya alt kısmında bir yırtık olduğundan şüpheleniyorlarsa, tomografi taraması da önerebilirler.

Yönetim ve Tedavi

Yemek borusu yaralanmasının tedavisi nedir?

Standart tedavi şunları içerir:
• IV sıvılar : Kanama, kusma veya suyu yutma güçlüğü nedeniyle kaybedilen sıvı hacmini geri kazanmak için.
• IV antibiyotikler +/- antifungaller : Herhangi bir enfeksiyonu önlemek veya tedavi etmek için.
• IV beslenme veya tüple beslenme : Tedavi veya iyileşme sırasında yiyecekleri yutamadığınızdan besleme için.
• Perkütan sıvı drenajı : Vücut boşluklarınıza sızan enfekte sıvı koleksiyonlarının, enfeksiyonu önlemek için boşaltılması ve sterilize edilmesi gerekebilir. Göğsünüze yerleştirilen bir iğne veya tüp aracılığıyla sıvıyı boşaltarak bu sorunu mümkün olan en kısa sürede çözmeye çalışacaktır.
• Endoskopik tedavi: Bazı küçük yırtıklar ameliyat yerine endoskopi ile tedavi edilebilir. Endoskop, ucunda kamera bulunan ve boğazınızdan yemek borunuza gönderilen uzun bir kateterdir. Bir endoskopist, endoskop aracılığıyla klips, dikiş, vakum süngeri veya stent yerleştirebilir.
• Ameliyat: Bazı kişilerde yırtılmayı doğrudan onarmak için ameliyata ihtiyacı olacaktır. Ameliyat sırasında cerrahınız fazla sıvıyı boşaltacak ve ölü (nekrotik) ve kirlenmiş dokuyu çıkaracaktır. Durumunuza bağlı olarak cerrahınız video yardımlı torakoskopik cerrahi (VATS) gibi minimal invazif bir cerrahi tekniği (kapalı ameliyat tekniği) kullanabilir. Ancak bazı acil durumlar, daha iyi ve daha hızlı erişim sağlamak için göğüs boşluğunuzun tamamını açarak açık ameliyatla daha iyi yönetilebilir.
Yemek borusu yaralanmasından kurtulabilir misiniz?
Evet, ancak gidişat tedaviyi ne kadar erken alacağınıza bağlıdır. Enfeksiyonların yırtık bölgesinden göğüs boşluğunuza ve kan dolaşımınıza yayılması ne kadar uzun sürerse, o kadar risk altında olursunuz.
Yırtılmanın ardından ilk 24 saat içinde tedavi görenlerin tamamen iyileşmesi muhtemeldir. Bu grupta hayatta kalma oranı %85’tir. Tedavi edilmeyenlerin 48 saatin ardından hayatta kalma oranı %70’ye düşer.

ÖZET
Yemek borusu yırtılmaları korkutucu, acil durumlardır. Neyse ki nadirdirler. Ancak ortaya çıktıklarında hemen fark edilmeleri zor olabilir. Bu, göğüs ağrısını her zaman ciddiye almanın birçok nedeninden biridir.
Yemek borunuzun duvarı ince ve hassas olduğundan beklenmedik şekilde yaralanabilir. Yaralandığında ağrının nereden geldiğini veya ne anlama geldiğini anlayamayabilirsiniz.
Göğsünüzde, hatta boğazınızda veya karnınızın üst kısmında ani ve şiddetli bir ağrı hissederseniz acil servise gidin. Küçük bir yırtılma bile enfeksiyona ve bunun olası tüm komplikasyonlarına yol açabilir.
Unutmayalım!!! yemek borusu yaralanmaları ölümcül olabilir.